اقتدار بر فراز آسمان/ ۴۶ سال شکوه هوانوردی

به گزارش «راهبرد معاصر»؛ یکی از گام های بلندی که در جریان پیروزی انقلاب اسلامی موجب ریشه کن شدن حکومت پهلوی شد، حرکت متهورانه نظامیان نیروی هوایی در 19 بهمن 1357 بود. لذا روزی سرنوشت‌ساز در تاریخ انقلاب اسلامی ایران است. 

در این روز همافران با اقدامی شجاعانه و تاریخی به صفوف انقلاب پیوستند و ضربه مهلکی به رژیم پهلوی وارد کردند. این رویداد، نشان از تحولی عمیق در درون ارتش داشت و نقش تعیین کننده‌ای در تسریع پیروزی انقلاب ایفا کرد.

ارتباط معنوی میان این افسران با رهبر کبیر انقلاب اسلامی موجب برنامه‌ریزی برای پیوستن نیروی هوایی به انقلاب شد

قبل از ۱۹ بهمن، ارتش شاهنشاهی به عنوان ستون اصلی قدرت رژیم، به شدت در تلاش برای سرکوب انقلاب بود، اما شکاف‌های عمیق ایدئولوژیک و نارضایتی گسترده در میان نیروهای مسلح زمینه را برای تغییر مواضع آماده کرده بود. در این میان، نیروی هوایی به دلیل ماهیت تخصصی اش و وابستگی کمتر به سلسله مراتب سنتی ارتش، مکان مناسبی برای شکل‌گیری این تغییر بود.

افسران و خلبانان بسیاری در نیروی هوایی از ظلم و ستم رژیم خسته بودند و با آرمان‌های انقلاب هم‌سو شدند. ارتباط معنوی میان این افسران با رهبر کبیر انقلاب اسلامی موجب برنامه‌ریزی برای پیوستن نیروی هوایی به انقلاب شد. در این میان، نقش برخی شخصیت‌های هوانیروز بسیار برجسته و کلیدی بود؛ شخصیت هایی که با درایت و شجاعت عملیات حساس و پیچیده‌ای را برای به دست گرفتن کنترل پایگاه‌های هوایی و خنثی کردن تلاش‌های رژیم برای جلوگیری از این تغییر برنامه‌ریزی کرده بودند. 

رژه تاریخی

امام خمینی (ره) در جمع همافران ارتش که برای پیمان به همراهی با موج خروشان انقلاب به محضر ایشان آمده بودند، فرمودند: درود بر شما سربازان امام عصر (سلام الله عليه)، همانطور که فرياد زديد، تاکنون در خدمت طاغوت بوديد، طاغوتی که همه هستی ما را ساقط کرد، طاغوتی که ما را برده خارجی‌ها کرد و از امروز در خدمت امام عصر (سلام الله عليه) و در خدمت قرآن کريم هستيد.

تصوير بيعت پرسنل نيروي هوايي ارتش به هنگام بيعت و سلام نظامي در مقابل امام خميني (ره) که در روزنامه‌هاي فرداي آن روز چاپ شد، دژخيمان رژيم را بيش از پيش نااميد و امواج خروشان انقلابي مردم را افزون‌تر کرد. حرکتی که نقش سرنوشت سازی روی پیروزی  انقلاب داشت.

خبر پیوستن نیروی هوایی به سرعت در سراسر کشور پخش شد و موجی از شادی و تشویق به دنبال داشت. 

سرآغاز پیشرفت

نیروی هوایی ارتش شاه ۱۹ بهمن ۵۷ به نیروی هوایی انقلاب مبدل شد و شاید پیشرفت های این صنعت از همان آغازین ساعت های پیوستن به سیل خروشان انقلاب مردم کلید خورد؛ وقتی صنعتی تا این حد مهم و پرافتخار با انقلاب همراه شد، همه توان و تخصصش را در جهت بهبود و توسعه به کار گرفت. 

صنعت هوانوردی ایران پس از انقلاب پیشرفت های شایان توجه و شگرفی داشته است و شاید بهتر باشد بگوییم انقلاب اسلامی تغییرات بنیادینی در صنعت هوانوردی ایران ایجاد کرد.

با وجود تحریم‌های گسترده و مشکلات اقتصادی، تلاش‌های زیادی برای توسعه و حفظ این صنعت انجام شد، زیرا تحریم های آمریکا از سال ۵۸ و بعد از پیروزی انقلاب شکل گرفت. 

در دوران رژیم طاغوتی پهلوی، صنعت هوانوردی عاری از نیروهای متخصص بومی برای خیلی از نقاط حساس این صنعت ازجمله تعمیر و نگهداری هواپیماها بود و در این عرصه بسیار به خارج کشور وابسته بود، اما در دهه‌های نخستین بعد از انقلاب، بر خودکفایی و تعمیرات هواپیماها تأکید شد و به تدریج توانایی‌های تعمیراتی و نگهداری افزایش یافت، به طوری که با تلاش متخصصان ایرانی، توانایی تعمیرات و نگهداری هواپیماهای مختلف به دست آمد و از وابستگی به کشورهای خارجی کاسته شد. 

از نیروی انسانی تا ساخت جت و موشک

مراکز آموزش خلبانی و فنی هوانوردی در سطوح مختلف و با استفاده از تجهیزات مدرن توسعه یافته و نیروی انسانی ماهر پرورش داده شده است. هوانیروز ارتش از سال ۱۳۵۷ تاکنون جان بر کف و پا در رکاب انقلاب، نقش مؤثر و بی‌بدیل خود را در تولید قدرت برای جمهوری اسلامی ایران و دفاع از کشور و در خدمت به مردم ایفا کرد. 

صنعت هوانوردی ایران پس از انقلاب پیشرفت های شایان توجه و شگرفی داشته است و شاید بهتر باشد بگوییم انقلاب اسلامی تغییرات بنیادینی در صنعت هوانوردی ایران ایجاد کرد

توسعه هوشمندانه هوانیروز در ارتقای چشمگیر توانمندی‌ها در حوزه سامانه‌های پروازی و تسلیحات، تربیت نیروی انسانی و اتخاذ تاکتیک‌های جدید عملیاتی متناسب با نوع تهدید‌ها و نیز حضور گسترده‌ بالگردهای هوانیروز در پروازهای امداد و نجاتی، همه از پیشرفت و توسعه این صنعت پیشران انقلاب بعد از پیروزی مردم در بهمن ۵۷ حکایت دارد.

امروز فرودگاه‌های کشور در کنار پایگاه های هوایی ارتش به تجهیزات مدرن مجهز شده‌اند و سامانه های پدافندی، مخابراتی و راداری  پیشرفته ای در صنعت هوانوردی و شاهراه های  هوانیروز کشور وجود دارد.

در سال‌های اخیر گام‌هایی در زمینه تولید برخی قطعات هواپیما برداشته شده است و تلاش برای افزایش خودکفایی در این زمینه ادامه دارد. 

هوانیروز از جنگ تحمیلی تا امروز

هوانیروز ارتش در جنگ تحمیلی توانست نقش جدی در جلوگیری از پیشروی دشمن بعثی انجام دهد و در این میان، بالگردهای هوانیروز رکورد پروازی بی‌سابقه‌ای با ثبت عدد ۲۷۳ هزار ساعت و ۲۰ دقیقه جاودانه کرده است.

هوانیروز ارتش شهدای بسیاری را به انقلاب اسلامی تقدیم کرده است که از میان آن‌ها می‌توان شهیدان شیرودی، کشوری، شمشادیان، چاغروند و بسیاری دیگر را یاد کرد.

فعالیت‌های اورهال برای بالگردهای هوانیروز ارتش نیز جزو بی‌سابقه‌ترین اورهال‌ها به شمار می‌رود. شدت آسیب به بالگردهای هوانیروز در حین دفاع مقدس برخی اوقات به حدی بالا بوده است که گویی متخصصان هوانیروز بالگرد را مجدد ساخته‌اند.

دستاوردهای هوانیروز ارتش فقط مختص به دوران دفاع مقدس نیست و این یگان پس از پایان جنگ تحمیلی و دفاع مقدس به دستاوردهای مختلفی دست یافته است. این دستاوردها در حوزه‌های عملیات و اطلاعات، آموزش و پژوهش، آماد و پشتیبانی، جهاد خودکفایی، فاوا و مرکز بهینه‌سازی و بازسازی یا علی(ع) محقق شده است.

افزایش و ارتقای ۸۰ درصدی آمادگی رزمی هوانیروز، فعالیت‌ها و پروازهای هوانیروز در حوزه مردم‌یاری با ۸۰۰ ساعت پرواز، پوشش حداکثری آسمان ایران در حوزه اورژانس هوایی، تولید موشک‌های شفق، حیدر و الماس، طراحی، ساخت و نصب راکت‌انداز ۷۵.۲ اینچی، تیربار ۲۰ میلی‌متری و تیربار کالیبر ۵۰ میلی‌متری بر روی بالگردهای ۲۱۴ هوانیروز ارتش، طراحی قطعات، ساخت و پشتیبانی از تعمیرات  در هوانیروز، خودکفایی در تجهیزات هوایی، رادار و فاوا و  تربیت نیروی متخصص و ساخت و تولید قطعات و هواپیما، جت و موشک ازجمله دستاوردهای  هوانیروز بعد از انقلاب ایران است.

در حالی که  پیش از انقلاب حتی کوچکترین موارد مانند تعمیر و نگهداری هواپیماها و تجهیزات  تنها با وابستگی به غرب میسر بود، ولی امروز از دستاوردهای خودکفایی  هوانیروز به‌شمار می‌رود.

۱۹ بهمن ماه یکی از تأثیرگذارترین  و پیشران ترین روزهای انقلاب در مسیر پیروزی است؛ روزی که با شجاعت همافران ارتش برای همیشه در حافظه تاریخی این سرزمین کهن ثبت شد و یادآور بزرگ‌مردانی است که شجاعانه در برابر ظلم و ستم طاغوت زمان صف کشیدند.